Regionale impact van 3D printen

19/05/2013

 

Een paar jaar geleden was 3D printen nog een betrekkelijk onbekend fenomeen en werd er hooguit door een handjevol enthousiaste ontwerpers en innovatieversnellers over gesproken. Dat is nu wel anders, in de kranten en social media volgen de berichten over 3D print technieken elkaar in hoog tempo op. De informatie is echter gefragmenteerd en de impact van een door ontwikkelde 3D techniek op de inrichting van de maatschappij als totaal en specifiek de economische verhoudingen tussen regio’s onderling wordt nog te weinig besproken.

Dat Nederland een beetje voor de stoet uitloopt met 3D printen wordt amper vermeld. Nederland heeft bijvoorbeeld de hoogste Fablab dichtheid in de wereld en ook de plannen voor het eerste 3D geprinte huis zijn in Nederland ontwikkeld. Of neem het wereldrecord D3 robotprinten, dat deze maand door Protospace in Utrecht, als alles goed gaat, wordt gerealiseerd.

Met andere woorden, het klimaat in Nederland is zeer ontvankelijk voor deze nieuwe techniek en dat is goed nieuws want 3D printen gaat de wereld veranderen. Deze week gaf innovatiedirecteur Egbert-Jan Sol van TNO ook een duidelijk signaal in het FD af aan ontwerpend en innoverend Nederland. Hij onderkent vijf innovatiekansen voor Nederland, een daarvan is het 3D printen van voedsel in samenhang met door te ontwikkelen gentechnieken.

 

 

Binnen onafzienbare tijd kunnen we allemaal onze eigen producten printen, of het nu om hebbedingetjes gaat of om kleine en grote noodzakelijke onderdelen. We halen een ontwerp van het internet, passen het eventueel nog een beetje aan en sturen de opdracht door naar de printer. Of we dat nu doen met een 3D printer thuis, of dat we de opdracht sturen naar de printboer op de hoek en het daar gaan ophalen, dat doet er niet toe. Kern van de zaak is dat we straks producent en consument tegelijk zijn geworden en dat we daarmee complete productie- en logistieke ketens uitschakelen. Dat betekent dat de huidige status quo tussen industriële kolommen en logistieke ketens en afnemers enerzijds en tussen ontwikkelde regio’s en lage lonen regio’s anderzijds, behoorlijk wordt opgeschud.

Velen zullen het zich nog amper kunnen voorstellen. Het oogt allemaal nog zo speels en onbeduidend wat we doorgaans voorbij zien komen: wat kleine plastic figuurtjes, uitgeprinte sieraden en 3D geprinte lampen. Hoezo gaat dergelijke producten voor een revolutie zorgen? Toen deze maand het 3d print ontwerp voor een pistool op het internet werd gezet, begon het een beetje te gisten. Verbazing alom. Dat kon dus ook. Inmiddels heeft de Amerikaanse defensie het ontwerp laten weghalen van de desbetreffende site. Wat ook wel een logische actie lijkt. Natuurlijk willen we niet dat elke gek zo maar een ontwerp voor een pistool in handen kan krijgen, maar het is feitelijk dweilen met de kraan open. Het ontwerp is inmiddels tig keer gedownload en het verandert niets aan de kern van de nieuwe werkelijkheid: er zullen steeds vaker ontwerpen worden upgeload, die vervolgens voor iedereen toegankelijk zullen zijn en in eigen beheer kunnen worden uitgeprint. Of dat nu om designproducten,  nuttige onderdelen, handige hebbedingetjes, complete inbouw pakketten,  huizen of – helaas – wapens gaat.

 

 

Het gaat nu nog vooral om producten opgebouwd uit plastic, maar we zullen in staat zijn steeds meer materialen in te zetten voor 3D printen. Ook organisch materiaal behoort tot de mogelijkheden en op den duur kunnen we complete organen van levendig materiaal printen. Een dergelijke ontwikkeling zal uiteraard ethische kwesties oproepen. Vragen als in hoeverre het menselijke leven volledig maakbaar en beheersbaar dient te zijn, maar ook wie komt wanneer in aanmerking voor dergelijke technieken en gaat deze techniek niet zorgen voor een grotere kloof tussen de haves and the have nots.

Maar terug naar het aspect van productie en logistiek. Als we alles zelf heel gemakkelijk ter plekke kunnen maken, schakelen we veel partijen uit die nu nog van de productie en de logistiek profiteren. Dat betekent in ieder geval milieuwinst, we gaan immers minder met onderdelen over de lange afstand slepen, maar het bekent ook in dat er economische verschuivingen gaan optreden met de daarmee gepaarde onrust. Wat gaat dat bijvoorbeeld voor de rol van Azië betekenen, nu nog de productiefabriek van de wereld, of Afrika, de grondsstoffenproducent bij uitstek. De futuroloog Stowe Boyd stelde zelfs dat de 3D printer er misschien wel de oorzaak van zou kunnen zijn dat het immense China, uit elkaar gaan vallen in verschillende deelstaten. Dat is een heel verstrekkende gedachte, maar het prikkelt wel tot nadenken over de impact van 3D printen op de inrichting van onze maatschappij en het effect van deze techniek op de huidige wereldorde. Hoezo nog denken dat 3D printen alleen maar een speeltje voor volwassen jongens en meisjes is?

 

 

Deel dit artikel:

Citydna. tags